Çocuklarda Tıbbi Cinsiyet Değişiminin Kanıt Temeli Nedir?

Avrupa ülkeleri, tıbbi cinsiyet değişimi fikrinden giderek uzaklaşıyor ve bu tedavilerin deneysel ve riskli doğası konusunda ciddi uyarılarda bulunuyor.

4 Mart tarihinde, ABD Ulusal Halk Radyosu'nda yayınlanan Science Friday adlı bir programda, çocukların tıbbi cinsiyet değiştirme sürecine ilişkin "sağlam bir kanıt temeli" olduğunu iddia eden bir doktora öğrencisi yer aldı. Bu sözde uzman, özellikle çocukların cinsiyet değiştirme süreçlerine ilişkin yanıltıcı ve eksik bilgiler sundu. Bu programın dinleyicileri, konu hakkında daha iyi bilgi sahibi olan ve tedaviler için kanıt temelinin daha doğru değerlendirmesini yapabilen kişileri dinlemelidir. Bu amaç doğrultusunda, söz konusu radyo programına gönderilmek üzere bir mektup hazırlandı ve mektupta ergenlik engelleyicilerin ve karşı cinsiyet hormonlarının güvenliğinin ve etkinliğinin dünya çapında tartışıldığı, bunun kesinleşmiş bir bilim olmaktan çok uzak olduğu vurgulandı. Ebeveynlerin çocukları için en doğrusunu yapabilmeleri için doğru bilgiye erişebilmeleri amacına hizmet eden bu mektup şöyleydi:

Sevgili Bay Flatow:

Son konuğunuzun, tıbbi cinsiyet değiştirmeyle ilgili bilimin sağlam kanıt temeline dayandığına dair iddiaları yanlış ve yanıltıcıdır. Tıbbi cinsiyet değişiminin güvenliği ve etkinliği konusunda yanlış bilgilendirmelere maruz kalmış trans bir çocuğun ebeveyni olarak, bu konularla ilgili ortaya çıkan tartışmalara yer vermeniz için size yalvarıyorum.

Bir takım Avrupa ülkeleri, tıbbi cinsiyet değişimi fikrinden giderek uzaklaşıyor ve bu tedavilerin deneysel ve riskli doğası konusunda ciddi uyarılarda bulunuyor. Avrupalı uzmanlar ve tıp dernekleri, ergenlik engelleyiciler ve karşı cinsiyet hormonlarının gençler üzerinde kullanımı hakkında şunları söylüyor:

Geçtiğimiz ay, İsveç Ulusal Sağlık ve Refah Kurulu, gençlerde cinsiyet disforisi (cinsiyetten duyulan hoşnutsuzluk) için hormon tedavisine yönelik güncellenmiş tavsiyeler yayınlamıştır. Kurul, hormon tedavilerinin güvenliği ve etkinliğine ilişkin literatürü gözden geçirdikten sonra, "...özellikle 18 yaşın altındakiler için ergenlik engelleyici ve cinsiyet değiştirici hormon tedavisinin risklerinin yüksek olduğu" sonucuna varmıştır.
Geçtiğimiz ay, Fransa'daki Ulusal Tıp Akademisi, ergenlik engelleyiciler ve cinsiyet değiştirme hormonlarının reşit olmayanlar üzerinde kullanımının "...büyüme üzerinde etki, kemik zayıflaması, kısırlık riski, duygusal ve zihinsel sonuçlar ve kızlar için menopoz benzeri semptomlar gibi yan etkiler" doğurduğunu raporlayan bir bildiriyi onaylamıştır.
Mayıs 2021'de, İsveç'teki Astrid Lindgren Çocuk Hastanesi, cinsiyet disforisi olan hastaları klinik araştırmalar bağlamı dışında tedavi etmek için ergenlik engelleyiciler ve karşı cinsiyet hormonlarını kullanmayı bıraktı. Hastanenin kılavuzunda, mevcut araştırmaların "...tedavilerin istenen etkiye sahip olduğuna dair kabul edilir kalitede kanıtlar..." sunmadığı ve tedavilerin "...potansiyel olarak kardiyovasküler hastalık, osteoporoz (kemik erimesi), kısırlık, artan kanser riski ve tromboz gibi kapsamlı ve geri dönüşü olmayan olumsuz sonuçlarla dolu olduğu" belirtilmiştir.
2020 yılında, Finlandiya Sağlık Otoritesi yeni bir yönetmelik yayınlayarak "...cinsiyet disforisi olan gençlerin ergenlik engelleyiciler ve karşı cinsiyet hormonları yerine psikoterapi ile tedavi edilmesi gerektiğini" belirtmiştir. Bu değişiklik, pediatrik cinsiyet değişimine ilişkin kanıtların yetersiz olduğu sonucuna varan sistematik bir kanıt incelemesinin ardından gerçekleşmiştir." Yönetmelik, özellikle reşit olmayanların cinsiyet değiştirmesini "deneysel bir uygulama" olarak nitelendirmiş ve "Bu tedavilerin yararları ve riskleri hakkında titiz araştırma ortamlarında bilgi edinmek çok önemlidir" şeklinde not düşmüştür.
İngiltere Sağlık ve Klinik Mükemmellik Enstitüsü (NICE), cinsiyet disforisini tedavi etmek için ergenlik engelleyicilerin kullanımına ilişkin bir literatür incelemesi yayınlamıştır. Yapılan incelemede, ergenlik engelleyicilerin cinsiyet disforisi, ruh sağlığı, beden imajı ve global/psikososyal işlevsellik üzerinde bir etki gösterdiğini bildiren çalışmaların çok düşük kesinlikte olduğu sonucuna varılmıştır. Ergenlik engelleyicilerin kemik yoğunluğu hususunda güvenli olduğunu bildiren çalışmalar güvenilmez olarak nitelendirilmiştir.
2019'da İngiltere Kraliyet Pratisyen Hekimler Koleji, bir durum tablosu yayınlayarak "Cinsiyet disforisi olan kişiler, özellikle de çocuklar ve gençler için bu tür tedavilerin [yani ergenlik engelleyiciler ve karşı cinsiyet hormonlarının] sonuçları, yan etkileri ve istenmeyen sonuçları hakkında sağlam ve kapsamlı kanıt eksikliği ciddi boyutlardadır ve bu da pratisyen hekimlerin hastaları ve aileleri yanlış kararlara yönlendirmelerine sebep olmaktadır." şeklinde açıklama yapmıştır.

İsveç, Fransa, Finlandiya ve Birleşik Krallık'tan gelen bu açıklamalar ve kılavuzlar, konuğunuz Doktora Öğrencisi Diana Tordoff'un çocukların tıbbi cinsiyet değişimine ilişkin sağlam bir kanıt temeli olduğu iddiasıyla çelişmektedir. Programınızı dinleyen aileler, bu tedavilerin güvenliği ve etkinliğinin tıp ve ruh sağlığı uzmanları ile uluslararası sağlık otoriteleri arasında tartışmalı olduğunu bilemezler. İnsan normali olan cinsiyetlerin bu denli tıbbileştirilmesinin güvenli olmadığına ve aynı zamanda hastanın ruh sağlığını ve yaşam kalitesini iyileştirmede etkisiz olduğuna dair ortaya çıkan çok sayıda kanıtla birlikte, bu tartışmalar hararetli bir şekilde devam etmektedir.