Cinsiyet uygunluk testini geçemeyen Cezairli İmane Khelif ve Tayvanlı Lin Yu-ting'in kadın kategorisinde olimpiyatlarda yarışmasına izin verilmesi kamuoyunda büyük tepkilere yol açtı. Bu tepkiler üzerine Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) ve Paris 2024 yetkilileri, 2 Ağustos'ta bir basın toplantısı düzenleyerek, boksörlerin cinsiyetinin pasaport bilgilerine dayandığını belirtti ve müsabakalara katılmaları konusundaki kararlarını savundu [1].
Yapılan açıklamaların tatmin edici bulunmaması nedeniyle, 9 Ağustos'taki Olimpiyat oyunlarının son basın toplantısında IOC Başkanı Thomas Bach’a bu konuyla ilgili çok sayıda soru yöneltildi [2].
IOC Başkanı, erkek ve kadın arasındaki farkları kesin olarak bilmenin imkansız olduğunu iddia ederek, "insan hakları" gerekçesiyle boksta artık cinsiyet testlerinin kullanılmadığını söyledi.
"1999 yılına kadar sözde cinsiyet testlerimiz vardı ve daha sonra bilim bize bunların artık güvenilir olmadığını, kromozomlar ve diğer ölçümler açısından eskisi gibi çalışmadığını söyledi. Ayrıca bize bu tür testlerin insan haklarına aykırı olduğu ve olabileceği, çünkü çok müdahaleci olduğu söylendi. Daha sonra herkesle büyük bir mutabakat içinde yeni bir sistem geliştirildi. Ve sanırım 1999 ya da 2000 yılından bu yana bu sistem çalışıyor. Dolayısıyla kararımız çok nettir. Kadınların kadınlar müsabakalarına katılmasına izin verilmelidir."
Buna ilaveten,Uluslararası Boks Birliği’nin (IBA) yaptığı testlerin bilimsel bir temele dayanmadığını belirterek, XX kromozomunun kadınlığı, XY kromozomunun ise erkekliği belirlemede yetersiz olduğunu iddia etti.
"Sahip olduğumuz sorunları daha önce açıklamıştım. Bu kültür savaşlarında bazılarının XX veya XY'nin kadın ve erkek arasındaki net ayrım olduğunu göstermek isteyebileceği kadar kolay değil. Bu bilimsel olarak artık doğru değil. Bu nedenle, bu ikisi [Khelif ve Lin] kadındır. Ve kadınlar yarışmasına katılma hakları vardır. Bunun hiçbir şekilde kapsayıcılıkla ilgisi yoktur."
Daha sonra, IOC'nin politikalarını gözden geçirmeye istekli olup olmadıkları sorusu yönetildiğinde ise Başkan Bach şu dikkat çekici cevabı verdi:
"En başından beri söylediğimiz şey buydu. Eğer birisi bize bilimsel olarak sağlam bir sistem sunarsa - kadın ve erkeği nasıl tanımlayacağımızı - bunu ilk yapacak olan biziz. Bu belirsizlikten hoşlanmıyoruz. Kimse için genel durum açısından hoşumuza gitmiyor. Dolayısıyla bu konuyu incelemekten memnuniyet duyarız. Ancak birilerinin sadece bakarak 'bu kadın değil' demesi ya da güvenilir olmayan ve son derece siyasi çıkarları olan bir kuruluşun karalama kampanyasına alet olması mümkün değildir."
Sonuç olarak, IOC'nin kromozom testlerinin geçerliliğini reddetmesi, adaletin sağlanmadığına dair endişeleri hafifletmek bir yana, bu eleştirileri daha da güçlendirdi.
Kaynaklar
[1] Independent. "IOC and Paris 2024 officials hold joint press conference amid boxing gender test controversy". Erişim tarihi: 12.08.2024. https://www.independent.co.uk/sport/olympics-boxing-gender-test-ioc-press-conference-live-b2590051.html
[2] IOC Press Conference - 09.08.2024. YouTube. Erişim Tarihi: 12.08.2024 https://www.youtube.com/live/DrF92tjjKuE?feature=shared
Yorumlar