Reddit'in Karanlık Yüzü: Manipülasyon, Dezenformasyon ve Dahası

Reddit Nedir?

Reddit, milyonlarca kullanıcının farklı konulara göre organize edilmiş topluluklarda (subreddit) içerik paylaştığı, tartışmalara katıldığı ve gönderileri oylayarak popülerlik kazandırdığı bir sosyal platform. İsmi İngilizce "read it" (okudum) ifadesinden geliyor. Eğlence, bilgi paylaşımı ve topluluk hissi sunan Reddit, internetin en büyük içerik platformlarından biri.

Platformda her ilgi alanı için bir subreddit bulunuyor ve kullanıcılar bunlara katılarak metin, görsel, video veya bağlantılar paylaşabiliyor. Örnek olarak:

• r/technology: Teknoloji haberleri ve tartışmaları
• r/movies: Film yorumları ve önerileri

Ancak Reddit’in sundukları, sadece bilgi ve eğlenceyle sınırlı değil. Platform, tartışmalı içerikleri, yanlış bilgi yayılması ve çocuklar için uygunsuz içerikleriyle sık sık gündeme geliyor.

Reddit Türkiye’de Yaygın mı?

Reddit, Türkiye’de diğer sosyal medya platformlarına kıyasla daha az yaygın. 2024 verilerine göre, %42,95’lik bir payla (2,320 milyon ziyaretçi) Reddit’in en fazla trafiği ABD'den sağlanıyor [1]. Ayrıca, çoğu içerik İngilizce olduğu için, Reddit daha çok İngilizce bilen kullanıcılar tarafından tercih ediliyor.

Reddit Kullanıcıların Yaş Aralığı Nedir?

Reddit, 18-34 yaş arasındaki kullanıcılar tarafından yoğun şekilde kullanılıyor; bu yaş grubu platformun %60’ını oluşturuyor. En büyük kullanıcı grubu ise 25-34 yaş aralığında (%32) yer alıyor. Reddit’in yaş demografisi, Instagram ve TikTok gibi diğer sosyal medya platformlarıyla benzerlik gösteriyor [2].

Reddit Platformu Çocuklar İçin Neden Uygun Değil?

1. Uygunsuz İçerikler (NSFW)

Reddit’te bazı içerikler yalnızca 18 yaş ve üzeri kullanıcılar için sunuyor. "NSFW" (Not Safe for Work - İş İçin Güvenli Değil) etiketiyle işaretlenen bu içerikler arasında pornografik materyaller de bulunuyor. Teorik olarak bu içerikler filtrelenebilir olsa da, çocukların basit birkaç adımla bu tür içeriklere ulaşması mümkün.

Apple ve Google uygulama mağazalarında Reddit, +17 yaş grubu için uygun olarak belirtilse de, uzmanlar bu yaş sınırının çocukları yeterince koruyup korumadığını tartışıyor.

Avustralya’nın çevrim içi güvenlik düzenleyicileri, Apple ve Google’ın, Reddit ve X platformlarında pornografik içerik barındırmalarına rağmen bu uygulamaları mağazalarından kaldırmamalarının finansal nedenlere dayandığını öne sürüyor. Şirketlerin uygulama içi işlemlerden aldıkları %30’a varan komisyon nedeniyle kendi kurallarını esnettiklerini belirtiyor [3].

2. Dezenformasyon

Platformun herkesin içerik paylaşmasına olanak tanıması, yanlış bilgi ve dezenformasyonun yayılma riskini beraberinde getiriyor. Londra’daki Reddit kullanıcılarının Angus Steakhouse adlı sıradan bir restoranı sahte yorumlarla "şehrin en iyi restoranları" arasına taşıması, bunun en çarpıcı örneklerinden biri [4]. Bu olay, internet algoritmalarının nasıl kolayca manipüle edilebileceğini gözler önüne seriyor. 

Reddit’in Google ile yaptığı anlaşma sayesinde, platformdaki içerikler arama sonuçlarını doğrudan etkileyebiliyor ve bu tür manipülasyonları daha güçlü hale getirebiliyor.

3. LGBT Konuları, Hormon Kullanımı ve Cinsiyet Değiştirmeye Yönelik Özendirici İçerikler 

Reddit, "cinsiyet çeşitliliğini" destekleyen bir politika izliyor. Üyelik kaydında “kadın” ve “erkek” seçeneklerinin yanı sıra "non-binary" (ikilik dışı, iki cinsiyeti reddeden kişi) seçeneğini de sunuyor. Ayrıca, r/lgbt subreddit’i, bir milyondan fazla üyesiyle LGBTQ topluluğunun sorunlarına ve ilgi alanlarına odaklanan en büyük gruplardan biri.

Reddit'te LGBT destekleyici içeriklerin yanı sıra, doktor gözetimi olmadan karşı cinsiyet hormonu kullanımı hakkında bilgi paylaşımı yapılan ve hormon temini yollarının tartışıldığı forumlar da bulunuyor. Bu tür içeriklerin varlığı, özellikle reşit olmayan çocuklar açısından ciddi riskler taşıyor çünkü Reddit’in yaş doğrulama sistemi bulunmuyor. Bu da genç kullanıcıların bilinçsizce sağlıklarını riske atabilecekleri içeriklere erişmesine olanak tanıyor.

Ayrıca, bazı forumlarda tıp otoritelerinin önerdiği protokolleri göz ardı eden ve hormon tedavisinin olası risklerini küçümseyen içeriklerin paylaşıldığı görülüyor [6]. Örneğin:

• “Hormon tedavisi genellikle güvenlidir.”
• “Transları hormon riski cislerle aynıdır.”

Platform, LGBTQ topluluğuna açıktan destek vermenin yanı sıra karşı fikirde olan içerikleri sansürlemesi ve platformdan kaldırması ile biliniyor. 2020 yılında, LGBT topluluğuna yönelik artan koordineli “saldırılar” karşısında Reddit, bu tür içeriklere sahip 2.000'den fazla subreddit’i yasaklayarak müdahalede bulunmuştu. Reddit CEO’su Steve Huffman ise platformun LGBTQ+ topluluğuna daha güçlü bir destek sunma konusunda taahhütlerini yinelemişti [5].

Yine translıktan vazgeçmiş detransların (eski transların) deneyimlerini ve cinsiyet değiştirme pişmanlıklarını paylaştıkları r/detrans subreddit’i de bir dönem kapatılmış ancak gelen yoğun tepkiler üzerine tekrar açılmıştı.

4. Çocuk İstismarı Davaları

Reddit, çocuk istismarı içeren içeriklerle ilgili skandallar ve davalarla da sıkça gündeme geliyor.

Örneğin, bir kadın, eski erkek arkadaşının kendisinin reşit olmadığı dönemde çekilmiş uygunsuz fotoğraflarını Reddit’te paylaşmasına izin verdiği gerekçesiyle platforma dava açtı. Kadın, Reddit’in şikayetlerine geç yanıt verdiğini, içerikleri kaldırmakta yavaş davrandığını ve eski erkek arkadaşının yeni hesaplar açarak aynı görüntüleri tekrar yüklemesine olanak sağladığını iddia etti. Ayrıca, sosyal medya platformunu çocuk pornografisi dağıtmak ve bildirim yükümlülüğünü yerine getirmemekle suçlayarak, benzer mağduriyet yaşayan diğer kişiler için bir toplu dava başlatmaya çalıştı [7].

Ancak, ABD 9. Temyiz Mahkemesi, Reddit’in kullanıcılarının yasa dışı eylemlerinden doğrudan sorumlu tutulamayacağına hükmetti ve siteye karşı açılan insan ticareti davasını reddetti. Mahkeme, Reddit’in bu içeriklerden "bilinçli olarak faydalandığını" kanıtlamanın mümkün olmadığını belirterek, platformun Section 230 kapsamında korunduğunu vurguladı [8].

Reddit Hangi Ülkelerde Yasaklandı?

1. Endonezya: Reddit, pornografik ve çıplaklık içeren içerikleri nedeniyle 2014'te Endonezya’da yasaklandı [9].
2. Rusya: Rusya Federal Uyuşturucu Kontrol Servisi, Reddit’in uyuşturucu etkisi olan ilaçlarla ilgili içerikler barındırdığı ve bunlara teşvik ettiği gerekçesiyle siteyi engelledi [10].
3. Çin ve Hindistan: Çin ve Hindistan'da da Reddit, zaman zaman kısıtlamalar ve erişim engelleri ile karşı karşıya kaldı [11].

Sonuç: Reddit Güvenli Mi?

Reddit, özgür bir bilgi ve eğlence platformu olsa da, içerdiği riskler göz ardı edilemez. Yetişkinler için bile yanlış bilgi, manipülasyon ve uygunsuz içerik riski barındıran platformun özellikle çocuklar için güvenli olmadığı açık. 

Kaynaklar

[1] World Population Review. Reddit Users by Country 2024. Erişim Tarihi: 29.01.2025 https://worldpopulationreview.com/country-rankings/reddit-users-by-country 
[2] Oberlo. Average Age of Reddit User. Erişim Tarihi: 29.01.2025 https://www.oberlo.com/statistics/average-age-of-reddit-user 
[3] The Guardian. “Google and Apple keeping Reddit and X in app stores despite pornography due to revenue, eSafety boss says”. Erişim Tarihi: 28.01.2025 https://www.theguardian.com/technology/article/2024/may/31/google-and-apple-keeping-reddit-and-x-in-app-stores-despite-pornography-due-to-revenue-esafety-boss-says  
[4] The Scoop: Reddit disinformation campaign upends London dining. Erişim Tarihi: 28.01.2025 https://www.prdaily.com/the-scoop-reddit-disinformation-campaign-upends-london-dining/ 
[5] Them. "After Ignoring LGBTQ+ Moderators' Pleas for Years, Reddit Is Finally Enforcing Its Content Policies". Erişim Tarihi: 28.01.2025 https://www.them.us/story/reddit-hate-speech-harassment-content-policies-lgbtq-moderators 
[6] City Journal. Why Is Reddit Facilitating At-Home Gender Transitions? https://www.city-journal.org/article/why-is-reddit-facilitating-at-home-gender-transitions 
[7] The American Genius. “Reddit in hot water for allegedly allowing underage revenge porn”. Erişim Tarihi: 28.01.2025 https://theamericangenius.com/reddit-lawsuit/ 
[8] Reason. “Reddit Is Not Guilty of Sex Trafficking, Says Court”. Erişim Tarihi: 28.01.2025 https://reason.com/2022/11/03/reddit-is-not-guilty-of-sex-trafficking-says-court/ 
[9] https://www.rappler.com/world/indonesia/120513-netflix-censorship/ (Erişim Tarihi: 29.01.2025)
[10] https://www.businessinsider.in/russia-bans-reddit/articleshow/48459735.cms  (Erişim Tarihi: 29.01.2025)
[11] https://tr.wikipedia.org/wiki/Reddit#cite_note-43  (Erişim Tarihi: 29.01.2025)