Cinsiyet Değiştirme Ameliyatı Nedir? Nasıl Yapılır?

Cinsiyet değiştirme ameliyatları, tamamı olmasa da bazı translar için cinsiyet değiştirme sürecinin adımlarından biridir. Bazı translar karşı cins olarak yaşamak için cinsiyet değiştirme ameliyatına başvurmadan hormonlar yoluyla karşı cinsiyet görünümünü elde etmeye çalışırken, bazıları hormon kullanımından sonra transseksüel ameliyatlarına başvurabilir. Cinsiyet değiştirme ameliyatları tek bir prosedürden oluşmaz; çok sayıda farklı seçenek ve birden fazla ameliyat aşaması içerebilir.

Cinsiyet değiştirme ameliyatları, karşı cinsin görünümünü elde etmek için yapılan ameliyatlardır. Ancak bu ameliyatlar tamamen işlevsel organlar oluşturmaz. Transseksüel ameliyatlarını teşvik eden cinsiyet ideolojisi, hastanın cinsel organlarının (veya üst ameliyat durumunda göğüslerinin) görünümünü değiştirmenin biyolojik cinsiyetleri konusundaki duygusal sıkıntılarını hafifleteceğini iddia eder. Mümkün olduğunca estetik ve işlevli sonuçlar elde etmeye çalışılsa da, sonuçlar cerrahi tekniklere, hasta sağlığına ve genel iyileşmeye bağlı olarak büyük ölçüde değişebilir ve ciddi komplikasyonlara neden olabilir.

Cinsiyet değiştirme ameliyatlarının standart bir yöntemi yoktur ve her cerrahın farklı bir tekniği vardır. Amerika Birleşik Devletleri'nde bu cerrahi işlemler genellikle plastik cerrahlar tarafından gerçekleştirilir ve elektif cerrahi (isteğe bağlı ameliyat) olarak kabul edilir. Bu ameliyatları gerçekleştirmek için gereken eğitim, diğer birçok prosedürü gerçekleştirmek için gerekenden daha azdır.

Amerika Birleşik Devletleri'nde, örneğin kalça protezi gibi ameliyatları gerçekleştiren doktorların uzmanlık eğitimi almaları ve bir kurul tarafından sertifikalandırılmaları gerekir. Bu kurul bir eyalet kurulu veya bir tıp kurulu olabilir. Birçok eyalette, bir plastik cerrahın pratik yapmak için yerine getirmesi gereken tek şart lisanslı bir doktor olmaktır. Kanunen başka hiçbir eğitim gerekmemektedir. Bu durum, hem eyalet hem de tıp kurulları tarafından gözetim eksikliğinin yanı sıra, bazı plastik cerrahların kurul sertifikalı olduğu, bazılarının ise olmadığı bir kafa karışıklığı ortamı yaratmıştır. Cerrahların istedikleri prosedürleri uygulamak için nitelikli olup olmadıklarını anlamak büyük ölçüde ameliyat olmak isteyen hastaya bırakılmıştır. 

Bu nedenle, bu cerrahi prosedürler çoğu zaman yeterince bilgili olmayan cerrahların ellerine bırakılmaktadır. Plastik cerrahlar tarafından ameliyat edilen hastalar, ciddi ve karmaşık ameliyatlar geçirirken ihtiyaç duydukları uygun bakımı veya ilgiyi görememe riskini daha fazla taşırlar. 

Üst Cerrahi

Esasen kadın olan trans erkekler için en yaygın olarak gerçekleştirilen cinsiyet değiştirme ameliyatı, "üst ameliyat" (bir diğer adıyla çift mastektomi) olarak adlandırılan meme aldırma ameliyatıdır. Üst ameliyatı, çift mastektominin modifiye edilmiş bir versiyonudur ve amacı erkeksi görünümde bir göğüs oluşturmaktır. Bu işlemde göğüslerin altındaki kaslara genellikle dokunulmaz ve meme uçları çıkarılarak erkek göğsü görünümü elde etmek için yeni bir pozisyonda yerleştirilir. Üst cerrahi teknikleri büyük ölçüde değiştiği için sonuçları da değişebilir.

Ooferektomi ve Histerektomi

Ooferektomi yumurtalıkların alınması işlemidir. Bu genellikle histerektomi (rahmin alınması) ile birlikte yapılır. Cinsiyet değişimini amaçlayan genital ameliyatlardan önce kadın üreme sisteminin alınması gerekir. Yumurtalıklar alındıktan sonra, vücut artık kendi cinsiyet hormonlarını üretemez ve uygun sağlık ve kemik yoğunluğunu korumak için kişinin hayatının geri kalanında sentetik hormonlar alması gerekir.

Metoidioplasti, Falloplasti ve Vajinektomi

Genellikle "meta" olarak adlandırılan metoidioplasti, genişlemiş klitorisin (vajinanın üst kısmında yer alan cinsel haz ve orgazm organı) bağlarının kesildiği ve klitorisin vücuttan daha uzakta durması sağlanarak bir mikro penise benzetildiği bir transseksüel ameliyatıdır. Bazı cerrahlar, serbest bırakılan klitorisin etrafında daha kalın, daha belirgin bir küçük penis oluşturmak için vücudun diğer bölgelerinden doku alır. Bazıları ise bu ameliyatla birlikte bir vajinektomi (vajinanın çıkarılması veya kapatılması) de yapar. İsteyen hastalara ayrıca vajina dış dudağı kullanılarak testis torbaları yapılabilir ve testislere benzemesi için sentetik aparatlar yerleştirilebilir. Meta çok aşamalı bir prosedür olabilir. Bir ameliyat tamamlandıktan sonra sıradaki aşama veya aşamalara geçilmeden hastanın iyileşmesi beklenir. Tüm cinsiyet değiştirme ameliyatlarında olduğu gibi, ilgili teknik büyük ölçüde değişebilir ve hastalar daha önce açıklanan ameliyatlardan birini veya daha fazlasını tercih edebilir.

Metoidioplastinin genellikle daha az müdahale gerektiren bir cinsiyet değiştirme ameliyatı olduğu ve falloplastiye kıyasla komplikasyon olasılığının daha düşük olduğu varsayılır. Mevcut araştırma eksikliği nedeniyle bu varsayımı doğrulamak veya reddetmek zordur.

Falloplasti, cinsiyet değiştirme ameliyatları arasında en zor olanı olarak kabul edilir ve ameliyatın aşamaları bir ilâ iki yıllık bir süre içinde tamamlanır. Komplikasyon oranları inşa edilen penis benzeri organ için yaklaşık %25 iken, idrar yolu uzatma ameliyatı olarak bilinen üretroplasti için %64'e kadar çıkmaktadır. 

Falloplasti; karından, üst bacaktan veya ön koldan alınan doku ve deriden bir fallus (yapay penis) oluşturulması işlemidir. Fallo ayrıca üretral (idrar yolu) uzatma, vajinektomi, testis implantları ve oluşturulan yapay penisin ereksiyonunu (uyarılıp sertleşmesini) sağlamak için bir ereksiyon çubuğu veya şişirilebilir penis aparatının montajını da içerebilir.

Amerika Birleşik Devletleri'nde bu prosedürler diğer tıbbi prosedürlere uygulanan titizlikle araştırılmamakta veya incelenmemekte ve standart tıbbi uygulamalara tabi tutulmamaktadır. Cinsiyet değiştirme ameliyatları zorunlu olmayan ameliyatlar olarak kabul edilir ve bu ameliyatları gerçekleştiren doktorlar genellikle bunun için kurul sertifikası almamış plastik cerrahlardır.

Meme Büyütme

Meme büyütme, yalnızca hormon ile elde edilebilecek olandan daha büyük meme boyutu elde etmek için silikon takılması ameliyatıdır. Bu ameliyat kadınlar için meme implantlarına benzer bir prosedürdür ve onlara benzer şekilde gerçekleştirilir.  

Orşiektomi

Orşiektomi testislerin alınması ameliyatıdır. Orşiektomi, genellikle testis, meme veya prostat kanseri olan erkeklere uygulanan bir prosedürdür. Trans kadınlar (aslen erkek olan bireyler) söz konusu olduğunda, testislerin alınması genellikle cinsiyet değiştirme ameliyatı öncesinde veya sırasında gerçekleştirilir.

Testislerin alınmasıyla, vücut artık normal seviyelerde sağlıklı hormon üretme yeteneğini kaybeder. Bu durum, özellikle yaşamının herhangi bir noktasında sentetik hormon reçetesine devam edemeyen veya devam etmek istemeyen kişilerin kemik yoğunluğunu etkileyebilir.

Vajinoplasti

Vajinoplasti (veya "alt cerrahi"), idrar ve gaitanın çıkış yaptığı organlar arasına vajinal kanala benzer bir açıklık oluşturmak için penisi ters çevirerek neovajina adı verilen bir yapay vajina oluşturma işlemidir. Cinsel birleşmeye izin vermek için en az 13 cm'lik bir derinlik denenir. Bunu sağlamak için peniste yeterli deri yoksa, vücudun diğer bölgelerindeki donör bölgelerden deri parçaları alınır. Bu işlem sırasında orşiektomi (testislerin alınması) de yapılır.

Oluşturulan vajina, kendi kendini temizleme veya kendi kayganlığını üretme yeteneğine sahip değildir. Ameliyat sırasında oluşturulan açıklığı korumak ve iyileşip kapanmasını önlemek için ameliyattan sonra bir yıla kadar bir aparat yardımıyla açıklığın genişletilmesi gerekir. Neovajinayı korumak istiyen kişiler için genişletme müdahaleleri genellikle hastanın hayatının geri kalanı için gereklidir.

Vajinoplastiden kaynaklanan bazı yaygın komplikasyonlar neovajinal stenoz (oluşturulan vajinal açıklığın daralması), üriner meatal stenoz (idrar çıkış yerinin daralması) ve rektovajinal duvar perforasyonlarıdır (alt bağırsak ile neovajina arasında anormal bir bağlantı veya açıklık oluşması, kısaca dışkı maddesinin neovajinaya girmesine neden olan bir komplikasyon). Vajinoplastiden kaynaklanan komplikasyonlar ortaya çıktığında, hasarları onarmak için ikinci veya üçüncü bir revizyon ameliyatı yapılması gerekebilir. Bazen açıklığın iyileşmesini veya kapanmasını önlemek için neovajinanın uzun süreli genişletilmesi gerekir. Kapandığı veya daraldığı durumlarda, neovajinayı yeniden açmak için bir ameliyat gerekir. 

Kaynak: detransvoices.org