Aseksüellik Nedir? Aseksüel Ne Demektir?

Aseksüel, "sekse karşı ilgisiz veya isteksiz olan" demek [1]. İnglizcesi asexual olan bu kelime, "a-" ön eki ve "seksüel" kelimesinin birleşiminden oluşuyor. "A-" ön eki, "olmamak" veya "yok" anlamını taşırken, "seksüel" kelimesi cinsellikle ilgili olan anlamına gelir. Yani, LGBTQIA+ kısaltmasındaki "A" harfi, cinsellikten pek de haz etmeyen veya cinsel çekim hissetmediklerini söyleyen kişileri temsil ediyor.

Aseksüellik, LGBT ideolojisi kapsamında bir "cinsel kimlik" çeşidi olarak değerlendiriliyor. Ama bunun bir cinsel kimlik olmadığını savunan araştırmacılar da mevcut.

Aseksüel Belirtileri Nelerdir?

Aseksüellik, genellikle arzuyla ilgili bir kavram olarak tanımlanıyor. Yani, bu durum bir davranış veya faaliyet biçimi değil; daha çok bir his olarak değerlendiriliyor [2]. İlginç bir şekilde, bazı aseksüeller cinsel çekim hissetmeseler de evlenebilir ve çocuk sahibi olabilirler. Bunun sebebi, bu kişilerin romantik çekim hissedebilmeleri ve duygusal bağlar kurabilmeleridir. Her aseksüelin deneyimi birbirinden farklıdır; bazıları cinsellikten tamamen uzak dururken, bazıları partnerlerinin ihtiyaçlarını karşılamak için cinsel faaliyette bulunabileceğini söyler. Ancak, aseksüellerin ortak olarak sahip oldukları bazı belirtiler şunlardır:

• Cinselliğe karşı ilgisiz olma
• Başkalarına karşı cinsel çekim hissetmeme
• Aşık olmama
• Erotik içerikten uyarılmama

Neden Aseksüel Olunur? Aseksüelliğin Nedenleri Nelerdir?

Bu sorunun kesin bir yanıtı yok. Bazıları, aseksüelliğin doğuştan geldiğini savunurken, diğerleri bunu "cinsel istekte azalma" veya "cinsel isteğin bulunmaması" gibi bir rahatsızlık türü olarak değerlendiriyor. Hatta tıbbi bir sorun olduğunu düşünenler de var. Ancak, tıbbi cinsel işlev bozukluğu olarak nitelendirilebilmesi için kişinin bu durumdan rahatsızlık duyması gerekiyor. Yani, eğer bir kişi cinsel isteksizlikten şikayetçi değilse, bu durum tıbbi bir rahatsızlık olarak kabul edilmiyor.

Bazen cinsellikten duyulan tiksinti, psikolojik travmalardan kaynaklanabiliyor [3]. Bu durum "Cinsel Tiksinti Bozukluğu" olarak adlandırılıyor ve tedavi edilebiliyor. Tedavi yöntemleri arasında sistematik duyarsızlaştırma, cinsel terapi, ilaç tedavisi ve diğer psikolojik yaklaşımlar bulunuyor.

Bazı insanlar ise, kişisel, toplumsal veya dini nedenlerden dolayı cinsel davranıştan uzak durabiliyor. Ancak bu kişiler aseksüel sayılmıyor. Çünkü cinsel çekim hissetmek ve onu kontrol etmeye çalışmak, tamamen farklı bir durum.

Aseksüellik Ne Kadar Yaygın? 

Williams Enstitüsü’ne göre, aseksüellik oldukça nadir. Enstitü’nün yaptığı araştırmada [4], ABD’de LGBT topluluğu içerisindeki yetişkinlerin yaklaşık %1.7’si kendini aseksüel olarak tanımlıyor. Bu araştırmadan çıkan bazı ilginç sonuçlar şöyle:

• Aseksüellerin çoğunluğu, kadın ya da cinsiyetsiz (gender non-binary) olarak kendini tanımlıyor.
• Aseksüellerin %91’i 18-27 yaşları arasında. Yani “queer” gençler arasında bu durum oldukça yaygın.

Türkiye’de ise bu konuda yapılan çalışma sayısı oldukça az, bu yüzden kesin bir sayı vermek zor.

Aseksüellik ve LGBT Topluluğu

Kendini aseksüel olarak tanımlayan birçok kişinin aslında LGBT topluluğunun bir parçası olduğu görülüyor. Aseksüeller, sadece cinsel çekim hissetmediklerini ifade etmekle kalmıyor; aynı zamanda toplumsal normlara karşı bir başkaldırı sergiliyorlar. Hem yerel hem de küresel çapta topluluklarını daha görünür kılmak ve destek toplamak için bir araya geliyorlar. Üstelik aseksüelliği temsil eden özel bir LGBT bayrakları bile var.

Sıkça Sorulan Sorular

Aromantik ve aseksüel farkı nedir?

Aromantik kişiler, romantik ilişkilerden uzak dururken, aseksüeller duygusal bağlar kurabilir, ancak cinsel ilişkilere karşı ilgisizdirler.

Cinsel yönelim nedir?

Cinsel yönelim, kişinin belirli bir cinsiyete yönelik cinsel çekimini ifade eder. Heteroseksüellik karşı cinse ilgi duymayı ifade ederken, eşcinsellik hemcinse duyulan çekimi ifade eder.

Kaynaklar

[1] TDK Sözlüğü. "Aseksüel" kelimesinin anlamı.
[2] Bella DePaulo, ASEXUALS: Who Are They and Why Are They Important?
[3] Sultan Doğan. Sexual Aversion Disorder: A Case of Favourable Outcome and Rapid Response to Behavioral Therapy. . 2006; 9(4): 191-197
[4] Rothblum, E.D., Krueger, E.A., Kittle, K.R. et al. Asexual and Non-Asexual Respondents from a U.S. Population-Based Study of Sexual Minorities. Arch Sex Behav 49, 757–767 (2020). https://doi.org/10.1007/s10508-019-01485-0